Μικρά… και όμως σκοτώνουν
- Πηγή: Medasset, Ο Μεσογειακός Σύνδεσμος για την Σωτηρία των Θαλασσίων Χελωνών
Οι Μεσογειακές ακτές ανήκουν τόσο στους ανθρώπους όσο και σε αρκετά θαλάσσια όντα. Κάποτε ήταν καθαρές χωρίς τουρισμό και ρύπανση. Τώρα τις κατακλύζει ένας πληθυσμός 300 εκατομμυρίων ανθρώπων που συνεχώς αυξάνεται, και μια τεράστια τουριστική βιομηχανία. Έτσι τα σκουπίδια αποτελούν πια σήμερα μια σοβαρή απειλή για το ευαίσθητο οικοσύστημα της περιοχής, αν σκεφτούμε μάλιστα ότι τα νερά της πανέμορφης αυτής κλειστής θάλασσας ανανεώνονται το λιγότερο κάθε εκατό χρόνια!
Κάθε χρόνο εκατομμύρια θαλάσσια ζώα βρίσκουν τραγικό θάνατο στον πλανήτη μας από τη ρύπανση. Όμως τα δικά μας “μικρά σκουπίδια”, αυτά που αφήνουμε απερίσκεπτα στην παραλία, είναι συχνά και τα πιο καταστροφικά. Ένα από τα πιο συνηθισμένα και ολέθρια υλικά είναι το πλαστικό…
Οι πλαστικές συσκευασίες χρησιμοποιούνται ευρύτατα γιατί είναι βολικές, ανθεκτικές στη χρήση και στα μικρόβια και προπάντων είναι φθηνές. Όμως, το χαμηλό κόστος παραγωγής τους πληρώνεται πολύ ακριβά με την ανυπολόγιστη καταστροφή που προκαλούν σαν σκουπίδια στο περιβάλλον.
Το κοινό πλαστικό χρειάζεται περίπου 450 χρόνια για να αποσυντεθεί στη Φύση, γι’ αυτό το λόγο η καταστροφική του επίδραση είναι μακροχρόνια. Τα ποικίλα μεγέθη, σχήματα και χρώματα των πλαστικών ξεγελούν τα θαλάσσια ζώα που τα συγχέουν με την τροφή τους. Πράγματι η έρευνα έχει αποδείξει ότι τα θαλάσσια είδη επιλέγουν την τροφή τους ανάλογα με το χρώμα, το σχήμα και το μέγεθός τους.
Μια διαφανής πλαστική σακούλα μοιάζει μέσα στο νερό με τσούχτρα που είναι ο αγαπημένος μεζές για πολλές θαλάσσιες χελώνες. Έτσι όταν καταπιούν την πλαστική αυτή “λιχουδιά”, φράζεται το πεπτικό τους σύστημα ή πνίγονται. Έχει βρεθεί θαλάσσιο κήτος με 50 τέτοιες σακούλες στο στομάχι του!
Το 75%, περίπου, των σκουπιδιών “αναψυχής” που βρίσκονται σκορπισμένα στις ακτές της Μεσογείου είναι πλαστικά και αποτελούν κίνδυνο για τα θαλάσσια είδη. Πλαστικά καπάκια, καλαμάκια, σπάγκοι και κρίκοι ασφαλείας, έχουν βρεθεί συσσωρευμένα σε μεγάλες ποσότητες στο στομάχι θαλασσίων χελωνών μαζί με πλαστικά στυλό και μικρά αιχμηρά, επικίνδυνα κομμάτια από θρυμματισμένα πλαστικά κύπελλα.
Οι πλαστικοί κρίκοι που συγκρατούν τα αλουμινένια κουτιά των αναψυκτικών ή και άλλα μεγαλύτερα δοχεία, ελκύουν νεαρά παιχνιδιάρικα ζώα, όπως τις φώκιες και τις ενυδρίδες ακόμα και πουλιά, με αποτέλεσμα να παγιδεύονται.
Πολλά πλαστικά περιέχουν βλαβερές οργανικές χλωριούχες ενώσεις, όπως το PCB, οι οποίες επιδρούν αρνητικά στην αναπαραγωγική ικανότητα και στο ανοσοποιητικό σύστημα των ζώων που τις τρώνε. Αυτές οι ουσίες παραμένουν και συσσωρεύονται στο σώμα του και όταν αυτό γίνει λεία άλλου ζώου μεταφέρονται από το θύμα στον κυνηγό, όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις με τις φώκιες και τα δελφίνια, με αποτέλεσμα να βλάπτονται και αυτά. Τα πλαστικά συχνά συγκρατούν φυσαλίδες, έτσι όταν φαγωθούν από τις χελώνες δημιουργούν άνωση εμποδίζοντάς τις να βουτήξουν για να βρουν τροφή.
Όμως δεν είναι μόνο τα πλαστικά που προκαλούν τόσες βλάβες. Ακόμα και τα μικρά χρυσόχαρτα περιτυλίγματος από τσιγάρα, καραμέλες, σοκολάτες ή παγωτά, ξεγελούν τα θαλάσσια ζώα που τα θεωρούν για μικρά ψάρια ή οστρακοειδή και τα καταπίνουν. Έτσι παραμένουν στο έντερο του ζώου, που ενώ αισθάνεται χορτάτο, στην πραγματικότητα αργοπεθαίνει από ασιτία.
Όλα αυτά τα “μικρά σκουπίδια” που αναφέραμε δεν είναι παρά ένα μικρό μέρος από εκείνα που απερίσκεπτα πετάμε στις παραλίες. Αν προσθέσουμε και όλα όσα συσσωρεύονται στις ακτές από ψαροκάϊκα, κρουαζιερόπλοια, το Ναυτικό, τον εμπορικό στόλο, τις παραλιακές ταβέρνες, ξενοδοχεία και εξοχικά, ίσως συλλάβουμε το μέγεθος της τεράστιας ρύπανσης που προκαλούμε στο περιβάλλον.
Το MEDASSET – ο Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλασσίων Χελωνών εργάζεται από το 1988 για την μελέτη και την προστασία του αποδημητικού αυτού είδους που κινδυνεύει με εξαφάνιση στη Μεσόγειο και Παγκόσμια.
Πηγή: Medasset, Ο Μεσογειακός Σύνδεσμος για την Σωτηρία των Θαλασσίων Χελωνών